دکتر فرناز فضلعلی/محقق و مدرس

آیا استفاده از وازلین برای پوست مضر است؟

• یادداشت اختصاصی صدای تجارت

در ادامه دکتر فرناز فضلعلی محقق و مدرس در حوزه پوست و زیبایی؛ به پرسش های رایج در زمینه استفاده از وازلین بر روی پوست پاسخ می دهد.

وازلین چیست؟

در حقیقت عنوان “وازلین”، ژله پترولیوم است که گاهی با نام پترولاتوم نیز شناخته می شود و اسم برندی است که این مواد را عرضه می کند و ممکن هست شما پترولاتم ها را با برندهای دیگر نیز ببینید.

خواص وازلین از نظر نگارنده به عنوان یک محقق و پژوهشگر محصولات مراقبت از پوست، وازلین انتخاب مناسب برای مراقبت از پوست است. مخصوصا برای افرادی که دچار اگزما و خشکی پوست هستند و می توان گفت تقریبا هیچ محصولی قابل رقابت با پترولاتوم در درمان پوست خشک نیست. این ماده به طور معجزه آسایی می تواند اتلاف آب ترانس اپیدرمال را کاهش دهد، یعنی به عبارت دیگر اجازه خروج آب از پوست را نمی دهد و رطوبت را درون پوست شما به دام می اندازد.

بسیاری از ما در طول زندگی به دلیل استفاده از شوینده های نامناسب، درمان های متعدد برای آکنه، سالیسیلیک اسید، خانواده ی رتینوئیدها و حتی عرق کردن؛ به سد دفاعی پوست خود آسیب می رسانیم و این آسیب می تواند باعث بیماری هایی مانند اگزما (درماتیت) و یا رزاسه شود. پس استفاده از ماده ای که شدیدا خاصیت آکلاسیو دارد یعنی می تواند رطوبت پوست شما را مهر و موم کند و به شدت کارگشا باشد. مخصوصا در فصل زمستان به دلیل تغییرات زیاد آب و هوایی، گرمای داخل خانه و بادهای شدید که باعث بادزدگی می شود؛ ما به سادگی رطوبت پوست خود را ازدست می دهیم و پوست به شدت خشک می شود. دوباره یادآوری کنم یکی از درمان های فوق العاده برای پوست های خشک و بادزده در زمستان “وازلین” است.

با توجه به تحقیقات انجام شده می توان با اطمینان گفت یکی از بی ضررترین موادی که می توانید بر روی پوست خود قرار دهید، همین به اصطلاح عامیانه وازلین است. این ماده توسط پوست شما جذب نمی شود و وارد بدن نمی شود، همچنین هیچ گزارشی مبنی بر حساسیت زا بودن و آلرژیک بودن این ماده وجود ندارد.

غیر حساسیت زا بودن

یک خبر خوب این است که  پترولاتوم به مولکول های پروتئین در سطح پوست وصل نمی شود و این دلیل غیر حساسیت زا بودن این ماده است. زیرا اتصال به پروتئین ها پایه سیستم ایمنی را وسط می کشد و آن ها سریعا به تغییرات اعتراض می کنند و همین مکانیسم باعث ایجاد پاسخ های التهابی و آلرژی و تحریکات پوستی می شود. پترولاتوم یکی از خنثی ترین موادی است که در صنعت مراقبت از پوست می توان به کار گرفت. همچنین از این ماده برای درمان زخم می توان بهره برد زیرا با حفاظی که روی پوست می کشد اجازه ورود باکتری ها را به داخل زخم نمی دهد.

یکی از اشتباهات و ترس های رایج درباره استفاده از وازلین این است که این ماده کومدون زا و یا جوش زا است. اما من با اطمینان می توانم بگویم که وازلین نمی تواند کومدون ایجاد کند زیرا اصلا توانایی بستن منافذ پوست شما را ندارد. من فکر میکنم این ترس مردم به این دلیل است که وازلین بهداشتی را با وازلین صنعتی یکسان میبینند. اما واقعیت این است که وازلین گرید بهداشتی کاملا خالص سازی شده است و کاملا قابل اطمینان برای استفاده بر روی پوست است.

سوال دیگر این است که آیا همه افراد در استفاده از وازلین (پترولاتوم) سود خواهند برد؟ وازلین برای افراد با پوست خشک و یا خیلی خشک بسیار مناسب است. اگر در زمستان دچار پوسته پوسته شدن می شوید؛ دوای درد شما وازلین است. همچنین اگر از محصولات زیادی در روتین روزانه خود استفاده می کنند و دائما پوست خود را اسکراب و یا لایه برداری می کنید از وازلین می توانید به عنوان مرطوب کننده در روتین شب استفاده کنید تا به حفظ سلامت پوست خود و افزایش قدرت سد دفاعی کمک کنید. همچنین اگر تحت ترمیم های زیبایی مانند لیزر، میکرونیدلینگ و … هستید نیز پترولاتوم می تواند بسیار بهبود دهنده باشد.

نکته ای که اینجا باید به آن توجه کرد این است که ممکن است افرادی که پوست چرب و مستعد آکنه دارند باز هم در برابر مصرف آکنه مقاومت کنند. می توان گفت این مقاومت صحیح است. زیرا معمولا افرادی که دچار کومدون مخصوصا کومدون های بسته و سرسفید هستند، می توانند با استفاده از وازلین کومدون های خود را تحریک کنند. نه تنها وازلین بلکه هر نوع مرطوب کننده سنگین و آکلاسیو می تواند باعث تحریک کومدون شود.

توصیه به افرادی که دچار آکنه هستند

توصیه من برای استفاده از وازلین در افرادی که دچار آکنه هستند و تحت درمان های قوی مانند ترتینوئیدها هستند، استفاده از وازلین در بازه های زمانی بسیار کوتاه است. زیرا معمولا درمان های آکنه پوست را به شدت خشک و دچار پوسته ریزی می کند و استفاده از وازلین برای زمان های کوتاه می تواند کارگشا باشد.

نکات مهم نحوه استفاده از پترولاتوم

همیشه از این ماده بر روی پوست تمیز استفاده کنید. زیرا اگر پوست شما کثیف و حاوی مواد آرایشی باشد، شما با قرار دادن وازلین بر روی این کثیفی ها آن ها را در داخل پوست خود به دام انداخته اید و زمینه حساسیت و تحریک پوستی را فراهم کرده اید. ساده ترین روتین برای استفاده از وازلین،  پوست خود را کاملا تمیز کنید و سپس از وازلین استفاده کنید تا رطوبت پوست را حفظ کند و اجازه تبخیر ندهد. همچنین می توانید پس از شستن صورت، از سرم هیالورونیک اسید استفاده کنید و سپس بر روی آن وازلین بمالید تا هم پوست شما توسط هیالورونیک اسید آبرسانی شود و هم این رطوبت توسط وازلین به دام بیفتد.

پترولاتوم؛ ماده ای امن برای مراقبت از پوست

و کلام آخر این که باز هم تکرار می کنم پترولاتوم و یا همان به اصطلاح وازلین کاملا امن برای استفاده بر روی پوست است. به هیچ عنوان خطرناک و یا کومدون زا نیست. فقط افرادی که دچار آکنه ها هستند بهتر است در زمان های کوتاه از این ماده استفاده کنند. از نظر نگارنده، وازلین حتی قابلیت این را دارد که جایگزین مناسبی برای خیلی از روغن های گیاهی باشد که بسیار هم آلرژن هستند.