• یادداشت اختصاصی صدای تجارت

کلاژن پروتئینی است که برای سلامت پوست، مو و استخوان ها بسیار مهم است. با افزایش سن تولید کلاژن در بدن کاهش می یابد که می تواند تاثیر منفی بر عملکرد اورگان ها از جمله پوست بگذارد. در کنار خوردن مکمل های سلامتی، خیلی از ما علاقه داریم که کلاژن را در غذاهایی که غنی از این ماده هستند و یا بدن را تحریک به ساخت کلاژن می کنند به دست بیاوریم.

در گام نخست باید بین غذاهایی که سرشار از کلاژن هستند و بدن را در تامین پروتئین کلاژن یاری می کنند و همچنین غذاهایی که موتور کلاژن سازی بدن را روشن می کنند، تفاوت قائل شد.

1. غذاهایی که سرشار از کلاژن هستند:

• آبگوشت: یکی از معمول ترین منایع تولید کلاژن که توسط جوشاندن استخوان های حیوانات و بافت های آنها تهیه می شود. زیرا در این غذا کلاژن موجود در بافت ها و استخوان ها استخراج می شود و یک منبع غنی از کلاژن خواهد بود.

نوع استخوان هایی که در این غذا می توان استفاده کرد شامل استخوان های مرغ، گاو، بوقلمون و آهو می شود.

• ماهی ها و صدف ها: منابع غنی از پروتئین هستند و کلاژنی که از منابع دریایی به دست می آید که با نام کلاژن مارین شناخته می شود، یکی از غنی ترین منابع این پروتئین مهم است که به راحتی توسط بدن جذب می شود و همین امر باعث می شود خیلی از تولیدکنندگان مکمل های کلاژن؛ کلاژن مورد نیاز خود را از این منابع استخراج کنند.

پیشنهاد می شود که اگر می خواهید ماهی بخورید به طور کامل و با پوست بخورید. چون پوست ماهی سرشار از کلاژن است. در حالیکه گوشت ماهی در مقایسه با سایرقسمت ها کمترین میزان کلاژن را دارد.

گوشت مرغ نیز شامل مقدار زیادی بافت پیوندی است. منبع غنی کلاژن در مرغ در گردن، غضروف ها و پاهای مرغ قرار دارد. پس سوپ پای مرغ یک غذای سرشار کلاژن است.

2. غذاهایی که موتور تولید کلاژن در بدن را روشن می کنند و به پروسه تولید سرعت می بخشند.
3. غذاهایی که سرشار از ویتامین C هستند: این غذاها بدن شما را تحربک به ساخت کلاژن می کنند. ازجمله این منابع می توان به مرکبات که شامل لیمو، پرتقال، گریپ فروت، بری ها و توت فرنگی هستند و یا میوه های استوایی مانند کیوی، آناناس، گوجه فرنگی، فلفل دلمه قرمز و زرد و بروکلی اشاره کرد.
4.  غذاهایی که سرشار از آنتی اکسیدان هستند:

این خوراکی ها هم به شدت به افزایش تولید کلاژن کمک می کنند که توت ها، شاه توت، چای سبز، شیرین بیان، دارچین و انار را شامل می شود. همچنین روغن های استخراج شده از ریحان، پونه، آویشن، برگ های سبز گیاهان و گوچه فرنگی نیز مثال های خوبی از این دسته هستند.

• تخم مرغ سرشار از پروتئین و آمینواسید است. تخم مرغ می تواند آمینواسیدهایی که برای ساخت کلاژن نیاز داریم مثل آمینواسید پرولین را که یک آمینواسید بسیار مهم برای ساخت کلاژن محسوب می شود، تامین کند.
• نخود و لوبیا غنی از آمینواسیدها هستند. آمینواسیدهایی که می تواند به بدن برای تولید کلاژن کمک کنند.د
• سیر؛ سرشار از سولفور است و نقش بسیار مهمی در پروسه تولید کلاژن دارد و مانع از شکسته شدن و آسیب دیدن کلاژن های ساخته شده می شود. لطفا سیر را همیشه در برنامه غذایی خود حفظ کنید.
• جینسینگ نیز یک ماده موثر در افزایش تولید کلاژن می باشد و درعین حال دارای خواص آنتی اکسیدانی نیز هست.

با این اوصاف؛ کلاژن یک ماده موثر در حفظ سلامت و زیبایی پوست و مو است و از اهمیت بالایی برخوردار است.  نگارنده تاکید دارد؛ با قرار دادن بیش از پیش خوراکی های نامبرده در سبد مواد غذایی؛ تاثیر تغییرات شگرف در سلامتی پوست و مو را تجربه خواهید کرد. حتی داشتن یک رژیم غذایی سالم می تواند شما را از مصرف مکمل های کلاژن بی نیاز کند.

• مطلب اختصاصی صدای تجارت 

اهمیت کلاژن در زیبایی و قوام پوست بر هیچ کسی پوشیده نیست. اگر احساس می کنید پوست شما به سفتی قبل نیست و افتادگی پوست شما را آزار می دهد، در این مقاله همراه من دکتر فرناز فضلعلی محقق و پژوهشگر شیمی آرایشی و بهداشتی همراه باشید تا مواد غذایی که عملکرد کلاژن پوست شما را مختل می سازد، بشناسید.

کلاژن پروتئینی است که در لایه ی عمیق تر پوست یعنی در درم حضور دارد و به شکل دهی ساختار و استحکام پوست کمک می کند. بدن به طور طبیعی این ماده را می سازد اما به مرور زمان و با افزایش سن توان بدن در ساخت کلاژن کاهش می یابد. به همین دلیل شما با افزایش سن شاهد حضور چین و چروک های مزاحم در صورت و شلی پوست خود خواهید بود. همچنین عوامل محیطی مثل پرتوی فرابنفش، آلودگی های محیط، استعمال سیگار و تنباکو و… باعث تولید رادیکال های آزاد می شود که این رادیکال ها قاتل کلاژن های پوست ما هستند. به این صورت که تولید و فعالیت آنزیمی که باعث نابودی کلاژن می شود را تسریع می کند. حتی اگر تحت تاثیر این عوامل قرار نداشته باشید، هر سال که می گذرد به دلیل کاهش توان بدن یک درصد از میزان کلاژن تولیدی توسط بدن کاهش می یابد.

البته که در مارکت امروز، انواع محصول مراقبت از پوست مثل سرم، کرم، مکمل و لوشن حاوی کلاژن وجود دارند و می تواند با استفاده مکرر به تحریک کلاژن سازی کمک کند. اما نقش فوق العاده ی رژیم غذایی را نباید نادیده گرفت. مواد غذایی وجود دارد که می توانند باعث تحریک سنتز کلاژن بشوند و کیفیت کلاژن موجود در پوست را افزایش دهند. اما در مقابل موادی هم وجود دارند که نه تنها تولید کلاژن را افزایش نمی دهند؛ بلکه می توانند بر کیفیت کلاژن شما اثر منفی شدیدی بگذارند و عملکرد آن ها را مختل کنند.

گلیکاسیون (Glycation)

در ابتدا باید درباره ی فرآیندی به نام گلیکاسیون (Glycation) صحبت کنیم. در این فرآیند مولکول های قندی به پروتئین ها، لیپیدها و اسیدهای نوکلئیک متصل می شوند و باعث تغییر عملکرد این مولکول ها می شوند. به این محصولات نهایی که در انتهای فرآیند گلیکاسیون تولید می شوند، گلیکوتاکسین ها می گویند. همین تغییر عملکرد به شدت بر روی سلامت و زیبایی پوست تاثیر گذار است و به دلیل این که بدن ما یک سیستم یکپارچه است می تواند باعث تصلب شرائین، بیماری های کلیوی و همچنین تجربه های سختی مانند دیابت، کم شدن بینایی و بیماری های عصبی نیز بشود.

اتصال متقابل قندها به پروتئین هایی مانند کلاژن بر روی بافت کلاژن ها تاثیر گذاشته و آن ها را سفت و بی مصرف می کنند. همچنین کلاژن هایی که تحت این پیوندها قرار گرفته اند، امکان ترمیم ندارند. رژیم غذایی ما به دو شکل می تواند بر فرآیند گلیکاسیون تاثیر گذار باشد. یکی از این راه ها افزایش قند خون است و راه دیگر مصرف مواد غذایی که حاوی قندهای متصل به پروتئین ها یا همان گلیکوتاکسین ها هستند که پس از ورود به بدن وارد بافت پوستی می شوند و فعالیت بافت های پوست ما را به مخاطره می اندازند.

در این یادداشت قصد دارم مواد غذایی را به شما معرفی کنم که سلامتی کلاژن شما را به خطر می اندازد. اما قبل از آن باید این نکته را ذکر کنم که این لیست به این معنی نیست که شما باید مصرف این غذاها را کاملا قطع کنید؛ بلکه می توانید به صورت کنترل شده استفاده کنید. البته در انتهای این مطلب هم یک سری پیشنهاد کلی برای کاهش فرآیند گلیکاسیون در بدن به شما ارائه می دهم. پس دقت کنید که هیچ نوع ماده ی غذایی و گروه مواد غذایی نیاز به حذف کامل ندارند، تنها کافیست با مصرف کنترل شده سلامت پوست خود را حفظ کنید.

1. رتبه ی اول به دونات تعلق می گیرد. دونات می تواند سلامت پوست شما و حتی سایر قسمت های بدن شما را به مخاطره بیاندازد. زیرا دونات حاوی سطح فوق العاده بالایی از قند می باشد و تقریبا هیچ گونه فیبری ندارد. پس سطح قند خون شما رابالا برده و در طی فرآیند گلیکاسیون پروتئین های شما را از بین می برد. همچنین دونات جزو غذاهای سرخ شده است که این مدل غذاها می توانند به فرآیند گلیکاسیون سرعت ببخشند و بسیار سریع کلاژن های شما را نابود کنند.
2. نان سفید، بله کاملا درست متوجه شدید نان سفید هم می تواند سلامت پوست و کلاژن های شما را به خطر بیاندازد. نان سفید تقریبا هیچ گونه فیبری ندارد و جزو دسته ی کربوهیدرات های تصفیه شده قرار دارد. کربوهیدرات های تصفیه شده  به طور مستقیم بر جریان خون شما تاثیر خواهند گذاشت و فرآیند گلیکاسیون رخ خواهد داد.  در این نوع غلات تصفیه شده، سبوس به طور کامل جدا می شود. پس شما به راحتی منبع آنتی اکسیدان غلات را از دست می دهید. همچنین پس از انجام فرآیند تصفیه، تمام مواد مغذی، ویتامین ها و مواد معدنی از دست می رود و متاسفانه چیزی به جز قند باقی نمی ماند.
3. سس باربکیو، روش مصرف سس های باربکیو به این صورت است که شما این سس ها را بر روی گوشت ریخته و سپس در داخل باربکیو با دما بالا شروع به پخت گوشت می کنید. این فرآیند به شدت تولید گلیکوتاکسین ها را افزایش می دهد. زیرا سس باربکیو به مقدار خیلی زیاد قند دارد و اضافه شدن این قند به حرارت باعث افزایش شدید تولید گلیکوتاکسین ها می شود و همان قصه ی از کار انداختن عملکرد کلاژن ها در پوست دوباره تکرار می شود.
4. نوشیدنی کوکتل. که هم می تواند کوکتل های حاوی الکل را در بر بگیرد و هم نوع فاقد الکل. نوشیدنی های مخلوط که حاوی الکل هستند، به صورت دوبل به پوست آسیب می زنند. زیرا الکل به ذات خود برای پوست خوب نیست. الکل ماده ای التهاب زاست و عامل دهیدراته شدن پوست است. الکل می تواند منبع ذخیره شما از آنتی اکسیدان ها را به طور کامل نابود کند و پوست شما را به شدت مستعد آسیب در برابر استرس های محیطی مانند نور خورشید، آلودگی و تنباکو کند. همچنین این نوشیدنی ها علاوه بر الکل آسیب زا حاوی مقادیر بالایی از شکر هستند که بر سطح قند خون شما اثر می کند و بازهم سرعت بینظیری به فرآیند گلیکاسیون و درنتیجه آسیب کلاژن های شما می بخشد. مصرف الکل و نوشیدنی های کوکتل خود را شدیدا مدیریت کنید تا پوستتان پیری زودرس را تجربه نکند.
5. چیپس، کوکی و کراکرهای بسته بندی. این مواد به دلیل روش تولید، حاوی مقادیر بالایی گلیکوتاکسین هستند. درصد فیبر در این مواد بسیار کم و شاید صفر باشد ولی مقادیر بالایی از شکر دارند. همچنین در بسیاری از این محصولات بسته بندی، از مارگارین که یک چربی ترانس است استفاده می شود. مطالعات نشان داده است که چربی ترانس می تواند توانایی پوست شما را برای بازسازی خود دربرابر استرس های محیطی و نور فرابنفش به شدت کاهش دهد و این می تواند دلیلی برای کاهش حضور کلاژن و کم شدن کیفیت آن در پوست باشد.
6. هات داگ، پپرونی و بیکن. می توان گفت این گروه گوشت از بدترین گروه های مواد غذایی مصرفی برای سلامت پوست هستند. این گروه به دلیل روش خاص تهیه سرشار از گلیکوتاکسین ها هستند که به شدت عملکرد کلاژن و بافت های کشسان پوست شما را مختل می کند.

ممکن است شما به حداقل به یکی از اعضای این لیست به شدت علاقمند باشید. من هم از شما نمی خواهم که کاملا این مواد را از رژیم غذایی خود حذف کنید. بهترین کاراین است که یک تعادل ایجاد کنید. توصیه های زیر برای ایجاد تعادل در رژیم غذایی شماست.

• سعی کنید اگر به دونات علاقمندید به دلیل سایز بزرگ این ماده آن را به تکه های کوچکتر تقسیم کنید و فقط یک یا دوتکه مصرف کنید. کوچک کردن سایز و اندازه ی غذا و یا ظرف غذارا در رژیم غذایی خود نیزبه کار ببرید تا خیلی زود اثرات فوق العاده آن را در تناسب اندامتان مشاهده کنید.
• همچنین در هنگام تهیه کوکتل های خود به میزان شکر مصرفی بسیار دقت کنید و بدانید مصرف شکر جز ضرر برای شما هیچ چیز دیگر به ارمغان نمی آورد. می توانید به جای این نوشیدنی ها از آب طعم دار شده با میوه استفاده کنید و همزمان فرآیند سم زدایی هم برای بدنتان انجام دهید.
• به جای مصرف چربی های اشباع و ترانس از چربی های غیر اشباع و یا چربی مونو غیر اشباع (فقط دارای یک پیوند دوگانه است) استفاده کنید. این چربی ها را می توان در آووکادو، روغن زیتون و مغزهای خوراکی یافت.
• مطمئن شوید که در رژیم غذایی روزانه خود حداقل از یک وعده میوه به همراه سبزیجات استفاده می کنید. درست است که این گروه از مواد غذایی هم دارای قند هستند، اما در کنار قند دارای مقادیر بالایی از فیبر نیز هستند. میوه ها و سبزیجات منبع غنی از آنتی اکسیدان به حساب می آیند. این آنتی اکسیدان ها به سلامت کلاژن های شما کمک می کنند و میزان استرس اکسیداتیو را به شدت کاهش می دهند.
• اگر شما به خوردن هات داگ بر روی نان سفید علاقه دارید و برای تهیه این هات داگ از سس باربکیو استفاده می کنید. در کنار آن از چیپس و یک کوکتل خوشمزه، شیرین و خنک هم استفاده می کنید و این کار را مکررا انجام می دهید صراحتا می توانم به شما بگویم خیلی زودتر از بقیه باید با زیبایی و جوانی پوست خود خداحافظی کنید. می توانید با تغییرات کوچکی مثل اضافه کردن بروکلی و سایر سبزیجات ، استفاده از نان غلات به جای نان سفید و یا جوشاندن هات داگ به جای سرخ کردن قدم های کوچکی برای حفظ سلامت پوست و کلاژن های نازنین خود بردارید.
• یکی از راه های دیگر که می خواهم برای کاهش تولید گلیکوتاکسین ها به شما یاد بدهم مصرف یک فنجان خیلی کوچک از سرکه سیب در هنگام مصرف این مدل گوشت های سرخ شده است.
• همچنین ادویه هایی مانند دارچین ، سیر، زنجبیل و زیره به غذاهایی که می پزید اضافه کنید تا یکی از بهترین تکنیک ها برای جلوگیری از تولید گلیکوتاکسین ها و از بین رفتن کلاژن پوستی را انجام داده باشید.
• یکی از راهکارهای دیگر مرینیت کردن و یا مزه دار کردن گوشت با آب لیموی تازه و یا سرکه قبل از شروع به پخت و پز می باشد. این روش نیز به کاهش تولید گلیکوتاکسین ها در گوشت بسیار کمک می کند.
• روشی که آشپزی می کنید بر سرعت فرآیند گلیکاسیون بسیار موثر است. شما با تکنیک آشپزیتان هم می توانید به این فرآیند سرعت ببخشید و هم سرعت آن را به شدت کاهش دهید. روش هایی مثل بخارپزکردن ، جوشاندن ، آب پز کردن و یا قرار دادن در آرام پز به کاهش سرعت این فرایند کمک می  کند، اما متاسفانه با سرخ کردن غذاها برای پوستتان دشمن بسیار سرسختی می تراشید.
• به رژیم غذایی خود چای سبز و یا چای سفید اضافه کنید و روزی یک لیوان بنوشید. این دوماده هر دو به شدت ضد فرآیند گلیکاسیون هستند و از کلاژن های شما به خوبی محافظت می کنند.

به یاد داشته باشید که پوست شما آیینه ی تمام نمای غذایی است که مصرف می کنید. پس برای حفظ شفافیت پوستتان، در انتخاب خوراک رژیم غذایییتان به شدت سخت گیر باشید.

در دنیای امروز زیبایی به یکی از اصلی ترین دغدغه های انسان ها تبدیل شده است. لب یکی از قسمت های مهم صورت است که بسیار در مرکز توجه قرار می گیرد. ممکن است شما هم دوست داشته باشید با تزریق فیلر ، ژل و ..به لب های خود فرم بهتری دهید.

در این یادداشت همراه من دکتر فرناز فضلعلی پژوهشگر حوزه ی شیمی آرایشی و بهداشتی یاشید تا روش هایی را به شما آموزش دهم که بدون هیچ گونه تزریقی لب های برجسته و زیبایی داشته باشید و با گذشت زمان و افزایش سن فرم لب هایتان تغییری نکند.

با افزایش سن یکی از طبیعی ترین اتفاق هایی که در چهره ی ما می افتد این است که لب ها نازک می شوند. اگر شما از ابتدا لب های نازکی داشته باشید این تغییر سایز با گذشت زمان بیش تر شما را آزار خواهد داد.

بهتر است که در ابتدا کمی درباره ی آناتومی لب توضیح دهم. پوست لب ساختاری ویژه و مخصوص به خود دارد.

به گونه ای که ساختار پوست ناحیه لب با پوست سایر قسمت ها کاملا متفاوت است. لب ها فاقد غدد ترشح کننده چربی و یا سبوم هستند و به همین دلیل ماده ای برای نرم کردن لب ها به طور طبیعی وجود ندارد. علاوه بر این متاسفانه بزاق دهان به دلیل ترکیباتی که در ساختار خود دارد برای پوست لب بسیار محرک و آزاردهنده است.  بزاق با بخارشدن خود از روی لب مقدار زیادی آب را همراه خود می برد و به همین دلیل لب ها همیشه در معرض خشکی پوست، دهیدراته شدن و سوزش قرار دارند.

در عکس زیر می توانید تفاوت بین ساختار پوست لب با ساختار پوست در سایر قسمت های صورت را ببینید. در ساختار لب، شما فولیکول های مو را نمی بینید و همین دلیلی است برای این که چرا لب ها مو ندارند. همچنین ملاحظه می کنید که لب ها لایه ی محافظ استراتوم کورنئوم یا همان لایه ی شاخی معروف را ندارند. لایه ای که از سلول های مرده به هم چسبیده تشکیل شده است و به عنوان محافظی از پوست در برابر نور فرابنفش عمل می کند. همچنین مقدار رنگدانه های ملانین در لب ها بسیار جزئی است. ملانین خود به عنوان یک سپر مدافع در برابر اشعه ی فرابنفش عمل می کند. پس به همین دلیل لب ها در برابر نور خورشید، از دست دادن آب و سایر تحریکات بسیار حساس هستند  و خیلی سریع آسیب می بینند.

وقتی صحبت ازپر بودن و سفتی پوست به میان می آید، اولین کلمه ای که به ذهن ما می آید  کلاژن است. کلاژن کاملا به پیری پوست مرتبط است و با بالارفتن سن هم توان بدن در تولید کلاژن کم می شود و هم کلاژن های موجود در بافت آسیب می بینند. علاوه بر کلاژن لب دارای یک پد چربی می باشد که در قسمت پشتی لب قرار گرفته است  و یکی از مسئولین برجسته بودن لب هاست. اما این چربی با گذشت زمان و افزایش سن دچار کاهش سایز می شود.

خبر خوب این که روش هایی برای جلوگیری از کاهش حجم لب وجود دارد که با انجام دادن آن ها نیازی به ترزیق نخواهید داشت:

1. مهم ترین کاری که می توانید برای لب هایتان انجام دهید محافظت از آن ها در برابر اشعه ی فرابنفش می باشد. سرطان لب یکی از شایع ترین بیماری هایی است که برای لب اتفاق می افتد. اشعه ی ماورای بنفش دائما به لب برخورد می کند و کلاژن موجود در لب را از بین می برد. یکی از سوال هایی که دائما از من می شود این است که آیا می توان از ضد آفتابی که برای پوست صورت استفاده می شود برای پوست لب نیز استفاده کرد؟ به صورت تکنیکالی بله می توانید استفاده کنید. اما معمولا ضد آفتاب پوست صورت برای لب ها بافت خشکی دارد و می تواند تحریک کننده باشد. مخصوصا درباره ی ضد آفتاب های شیمیایی که در آن ها فیلتر اکسی بنزون وجود دارد که ماده ای مضر است. پیشنهاد من به شما استفاده از بالم اختصاصی لب است که حتما دارای SPF باشد.  در محصولات خارجی بالم لب ایزدین با قیمت حدودی 270 هزارتومن  و در محصولات ایرانی ضد آفتاب لب هیدرودرم را پیشنهاد می کنم.
2. از مصرف سیگار، قلیان و سیگار الکتریکی خودداری کنید. همه ی این محصولات دارای ترکیبات سرطان زا هستند که مقدار بسیار زیادی رادیکال های آزاد خطرناک ایجاد می کنند که در داخل تنباکوی سیگار و قلیان قرار گرفته است و خب پوست لب بدون حضور هیچ لایه حفاظتی در برابر آسیب این رادیکال های آزاد بسیار مستعد نابودی است. افراد سیگاری در اطراف لب هایشان دارای خطوط ریزی هستند که به آن ها خطوط سیگاری ها گفته می شود. این خطوط به دلیل پک های مکرری که به سیگار زده می شود، ایجاد می شود. با کشیدن سیگار پوست صورت و لب های خود را از اکسیژن به دلیل حضور نیکوتین محروم می کنید. لطفا سیگار نکشید و اگر در حال ترک هستید لطفا با پشتکار بیش تر به این کار ادامه دهید. زیرا استعمال سیگار فقط باعث خطوط اطراف لب نمی شود بلکه عملکرد پوست صورت را مختل می کند، پیری زودرس به همراه می آورد، بیماری های مزمن و خطرناک مانند سرطان ریه  از هدایای کشیدن سیگار به افراد سیگاری است. پس لطفا اصلا سیگار نکشید.
3. در قسمت قبل درباره ی خطرات پک های مکرر سیگار گفتیم، آیا این داستان درباره ی استفاده از نی هم وجود دارد؟ بله کاملا درباره ی استفاده از نی به صورت مکرر هم صدق می کند. مطالعات نشان داده اند که استفاده ی دائم از نی برای نوشیدن باعث می شود درگذر زمان حجم لب ها کاهش پیدا کند و خطوط ریز اطراف لب ها افزایش پیدا کند. به طور کلی هر گونه حرکتی که مکررا انجام شود مانند شکلک درآوردن ، بازی با صورت و یا اخم کردن های متوالی می تواند سرعت ایجاد چروک را افزایش دهد. پس بهتر است که نسبت به خطر این حرکات آگاه باشیم . اما توجه داشته باشید که مکانیسم سیگار کشیدن کاملا با استفاده از نی متفاوت است. در استفاده از نی محروم شدن پوست لب از اکسیژن و نابودی آنتی اکسیدان ها وجود ندارد. اما برای زیباتر نگه داشتن لب ها بهتر است از نی به طور دائمی استفاده نکنیم.
4. در قسمت های ابتدایی یادداشت توضیح دادیم که در قسمت پشتی لب ها یک پد چربی وجود دارد که با گذشت زمان سایز خود را از دست می دهد. متاسفانه هیچ راه حل مشخصی برای جلوگیری از کاهش سایز این پد چربی به اثبات نرسیده است. اما آن چه مشخصا تاثیرگذار است لایف استایل و ژنتیک است. یک رژیم غذایی سالم و سبز به شما کمک می کند تا با افزایش حضور آنتی اکسیدان ها ، استرس اکسیداتیو در بدن را کاهش دهید و به پوستتان در تولید کلاژن بیش تر کمک کنید . لایف استایل سالم همچنین میزان حداقل دوز اریتم زایی (حداقل میزان نور فرابنفش لازم برای واکنش نشان دادن پوست) را افزایش می دهد و پوست در برابر اشعه ی فرابنفش مقاوم تر می شود.

همچنین خوردن غذاهایی با شکر  بالا و تصفیه شده یکی از بدترین اتفاقاتی است که می تواند برای کلاژن و الاستین پوست شما بیفتد. زیرا طبق فرآیند گلیکاسیون مواد قندی به ساختار پروتئین کلاژن و الاستین متصل می شوند و ساختارآن ها را تغییر می دهند. پس لطفا برای حفظ ساختار و ماندگاری برجستگی پوست لب و پوست صورتتان از مصرف شیرینی های بسته بندی شده و سایر مواد قندی به شدت خودداری کنید و میوه ها و سبزیجات را جایگزین آن ها کنید.

5. خیلی از شما دائما درباره ی مکمل های خوراکی تولید کلاژن از من سوال میپرسید که آیا این مکمل ها ارزش خرید دارند ؟ من در یکی از یادداشت های قبلی به تفصیل درباره ی این موضوع صحبت کرده ام. اما این جا باز هم تکرار می کنم که مطالعات زیادی برای اثبات این که مکل های کلاژن تاچه میزان موثر هستند، انجام نشده است. بعضی از مطالعات نشان داده اند که این مواد در روده امکان جذب دارند و سپس وارد ساختمان پوست می شوند و به استحکام پوست کمک می کنند. همچنین در تعداد کمی  از مطالعات هم اثبات شده است که این مکمل ها می توانند در کاهش خطوط صورت و چین و چروک ها موثر واقع شوند. اما به دلیل تعدادکم این تحقیقات و متفاوت بودن شرایط انجام آزمایش مانند نوع کلاژنی که مورد مطالعه قرار گرفته است و مقدار مصرفی آن  نمی توان کاملا به این مطالعات استناد کرد. به همین دلیل من خیلی اصراری به مصرف این مکمل ها ندارم اما اگر شما بعد از مصرف احساس خوبی به حال پوستتان دارید، هیچ منعی برای مصرف وجود ندارد.
6. اما یکی از موادی که من به شدت پیشنهاد می کنم و تحقیقات وسیعی درباره ی این ماده انجام شده است و خواص آن به اثبات رسیده است، ماده ی موثر پلی پودیوم می باشد که با برند هلیوکر( HELIOCARE) در بازار شناخته می شود. در یک یادداشت مفصل این ماده را به طور کامل معرفی می کنم. اما اگر واقعا دوست دارید که از پوستتان در برابر تمام اشعه های مضر خورشید محافظت کنید، حداقل از یکی از محصولات خانواده ی هلیوکر در روتین روزانه خود استفاده کنید. حتما یادداشت مربوط به این ماده ی جادویی را بخوانید. البته که لازم به ذکر است که پیدا کردن محصولات این برند در ایران خیلی امکان پذیر نیست و بهتر است از طریق آنلاین شاپ ها خریداری شود.
7. برای پوست موادی مانند اعضای خانواده رتینوئید، رتینول و آلفا هیدروکسی اسیدها می توانند تولید کلاژن را به شدت تحریک کنند و باعث پر و حجیم شدن پوست و سفت تر شدن بافت آن شوند. اما متاسفانه این مواد برای پوست نازک و آسیب پذیر لب اصلا مناسب نیستند. پوست لب لایه شاخی ندارد و اگر این مواد با آن تماس پیدا کنند خشکی، پوسته ریزی و سوزش شدیدی را تجربه خواهند کرد.  همچنین می توانند باعث خشکی پوست اطراف لب شوند که باعث می شود لب بسیار کوچکتر از سایز طبیعی خود دیده شود. در بعضی از بالم های لب ماده ی گالیک اسید وجود دارد که آنتی اکسیدان خوبی است و می تواند از پوست لب در برابر اشعه ی ماورای بنفش محافظت کند.
8. خواب کافی به شدت به تولید کلاژن کمک می کند و به پوست کمک می کند استرس های اکسیداتیو که پوست در طی روز تحمل کرده است بازسازی شود. زمانی که خواب هستیم آب بیش تری از پوست ما خارج می شود، مخصوصا لب ها به دلیل این که لایه ی شاخی و غدد تولید کننده سبوم ندارند آب بیش تری از دست می دهند و صبح وقتی بیدار می شوید معمولا لب هایتان شدیدا خشک است. پیشنهاد اکید من به شما این است که شب ها قبل از خواب برروی پوست لب خود وازلین بمالید تا مانع از تبخیررطوبت لب خود شوید. از دست دادن مقدار زیاد رطوبت لب علاوه بر خشکی زیاد باعث نازک و کم تر شدن حجم لب می شود. همچنین فایده ی دیگر قراردادن وازلین بر روی لب این است که اگر شما جزو افرادی هستید که در هنگام خواب آب دهانتان سرازیر می شود و با توجه به گفته های قبل که بزاق دهان باعث خشکی بیش از حد لب می شود، وازلین از لب شما در برابر بزاق دهانتان محافظت می کند. همچنین از نفوذ سایر موادی که برای روتین شب پوست صورتتان استفاده کرده­ اید به داخل پوست لب جلوگیری می کند. پس اگر بالم لب مناسبی برای لب هایتان پیدا نکردید من شدیدا به شما وازلین را پیشنهاد می دهم زیرا وازلین می تواند همانند پوست دوم برای لب های شما عمل کند.

اگر علاقمند هستید که محصولات تخصصی تری را تهیه کنید من ماسک شب لانیژ را به شما پیشنهاد می دهم. این ماسک حاوی ویتامین سی و هیالورونیک است که هم به عنوان آنتی اکسیدان از پوست لب در برابر اشعه ی فرابنفش محافظت می کند و هم حاوی هیالورونیک اسید می باشد که به افزایش حجم لب کمک می کند ( قیمت در حدود 300 تا 400 هزارتومن).

اگر لب های فوق العاده خشکی دارید به شما کره ی لب از برند اون را پیشنهاد می کنم. به دلیل حضور عوامل آبرسان و مرطوب کننده مانند شی باتر ، روغن کرچک و روغن دانه جوجوبا به شدت پوست لب را نرم ،لطیف و آبدار می کند. محصولات لاین مراقبت از لب در برند اون همه از کیفیت خوبی برخوردار هستند. البته اگر نمی خواهید هزینه زیادی بکنید همان وازلین به تنهایی کفایت می کند.

9. هرگز از وسیله هایی مانند ساکشن الکتریکی و دستگاه های حجم دهنده لب در خانه استفاده نکنید. این وسایل فقط به بافت نازک لب شما آسیب می رسانند و اگر اثری هم ایجاد کنند کاملا موقت خواهد بود. اگر واقعا علاقمند به این هستید که حجم لب هایتان را سریعا افزایش دهید من به شما تزریق فیلرهای هیالورونیک اسید را پیشنهاد می دهم.

در انتها باز تاکید می کنم به شدت مراقب لب هایتان در برابر اشعه های مضر خورشید باشید و بدانید که لب هایتان محافظی ندارند ، نیاز به توجه و مراقبت بیش تری از جانب شما دارند. از پوست گردن و لب هایتان شدیدا مراقبت کنید، زیرا پوست این قسمت ها اگر پیر شوند، بازگشت جوانی  به آن ها به سختی امکان پذیر است.

• یادداشت اختصاصی صدای تجارت

منافذ باز یکی از بزرگترین مشکلاتی است که ممکن است روزانه با آن سروکار داشته باشید. این منافذ ظاهر نازیبایی به پوست می بخشند و خلاصی از آن ها نیز به سادگی امکان پذیر نیست.

پس در این یادداشت با من همراه باشید تا قدم در جهان منافذ پوست بگذاریم و روش های درمان آن را بیاموزیم.

منافذ پوست چیست؟

منافذ در سطح پوست شبیه یک فنجان هستند زیرا با نزدیک شدن به سطح پوست پهن تر می شوند. این منافذ بزرگ که به سادگی بر سطح پوست قابل رویت هستند با غدد ترشح کننده سبوم و فولیکول های مودر ارتباط هستند. منافذ از اپیدرم عبور کرده و وارد درمیس می شوند. در درمیس همان طور که می دانید موادی مانند کلاژن، الاستین و گلیکوزآمینوگلیکان هایی مانند هیالورونیک اسید وجود دارند.

پیری پوست در اثر نورخورشید یا همان فوتو ایجینگ و افزایش سن در ایجاد این منافذ بی تاثیر نیست. با افزایش سن و در معرض زیاد نور خورشید بودن، کلاژن به شدت آسیب می بیند. کلاژن همانند چارچوبی برای فولیکول ها عمل می کند.

با آسیب رسیدن به کلاژن منفذ داربست خود را از دست می دهد و منبسط و پخش می شود و این می تواند یکی از اصلی ترین دلایل بزرگ شدن منافذ باشد. دلیل دیگر می تواند استفاده از مواد آرایشی باشد که منافذ را مسدود می کند و باعث می شوند منافذ پهن به نظر برسند.  غدد ترشح کننده چربی یا سبوم به این منافذ وارد می شوند، با تولید بیش از حد سبوم یعنی در پوست های چرب  این منافذ از سبوم پر می وند و همین امر کمک می کند که منافذ بزرگتر به نظر برسند.

ممکن است برخی از بانوان عزیز متوجه ارتباط بین سیکل قائدگی و قابل رویت بودن منافذ خود شده باشند. در طی تخمک گذاری میزان پروژسترون افزایش پیدا می کند و همین امر موجب افزایش ترشح سبوم و در نتیجه مشهود شدن بیشتر منافذ روی پوست می شود.

حال که دلایل بزرگ شدن این  منافذ را متوجه شدیم، برای رفع این مشکل چکار باید کرد؟ زیرا به یاد داشته باشید شما هرگز نمی توانید منافذ را از بین ببرید فقط می توانید اندازه ی آن ها را کوچک کنید. با من همراه باشید تا روش هایی را برای کاهش منافذ پوست بیاموزید.

راهکارهای درمان منافذ باز پوست 

1. اولین و مهم ترین کار برای جلوگیری از بزرگ شدن منافذ استفاده از ضد آفتاب است. شاید تعجب کنید اما در صورت عدم استفاده از ضد آفتاب اشعه ی فرابنفش خورشید به پوست شما می تابد و کلاژن های شما را تخریب می کند و باعث پهن شدن منافذ می شود. از ضد آفتاب با طیف گسترده استفاده کنید تا پوستتان در برابر UVA و UVB کاملا محافظت شود.
2. هرگز از صابون های جامد برای شستن پوست خود استفاده نکنید. زیرا این صابون ها برای حفظ حالت جامد خود مواد اولیه ای دارند که توانایی مسدود کردن منافذ را دارند.
3. از کرم ها و سرم های بر پایه روغن اجتناب کنید و از محصولات سبک بر پایه ی آب بهره ببرید.
4. از محصولات حاوی الکل و مواد قابض دوری کنید زیرا این مواد پوست شما را به شدت خشک می کند و پاسخ پوست در برابر خشکی زیاد در طی یک مکانیزم جبرانی ترشح بیش تر سبوم است. سبوم بیش تر نیز منافذ شما را مسدود و باعث مشهود شدن آن ها بر سطح پوست می شود.
5. به دنبال محصولاتی باشید که بر روی آن ها کلمه ی غیر کومدوژنیک یا غیر کومدون زا و یا غیر جوش زا حک شده باشد. این کلمات به طور مشخص بر این موضوع تاکید می کند که این محصول منافذ شما را مسدود نمی کند.
6. هیچ وقت با پوستی که شسته نشده است و دارای مواد آرایشی است به رختخواب نروید. انسداد شدید منافذ نتیجه ی این عمل شما و در نتیجه بزرگتر شدن منافذ خواهد بود.
7. از اسکراب کردن های بیشمار با مواد خشن به شدت اجتناب کنید. این را به خاطر داشته باشید که جوش های سرسیاه با اسکراب از بین نمی رود و شما فقط پوست خود را خشک و پوسته پوسته می کنید و نتیجه ی این پوسته پوسته شدن مسدود شدن منافذ خواهد بود.
8. ماده ای که من به شما پیشنهاد می کنم استفاده از ژل کرم ها و یا محلول های حاوی سالیسیلیک اسید است. این محلول را شب هنگام بخواب بر روی پوست خود بمالید و اجازه دهید تا صبح بر روی پوستتان باقی بماند. سالیسیلیک اسید یک بتا هیدروکسی اسید اسست که ذاتا علاقه دارد به منافذ شما نفوذ کند و آن ها را تمیز کند.
9. راه حل بعدی که می توانم به شما پیشنهاد دهم؛ لایه برداری شیمیایی است. لایه برداری شیمیایی به گردش سلولی کمک شایانی می کند. این مواد بر روی سطح پوست شما یا کمی عمیق تر عملیات لایه برداری را انجام می دهند. تعدادی از تحقیقات انجام شده نشان داده است که استفاده از گلیکولیک اسید (آلفا هیدروکسی اسید) در لایه برداری شیمیایی باعث کوچک شدن منافذ می شود.
10. خانواده ی جادویی رتینوئید اینجا هم کاربرد دارند. استفاده از این خانواده به ساخت کلاژن کمک می کند و باعث می شود داربست های آسیب دیده از نو ساخته شوند. انسداد منافذ را برطرف می کنند و به بهتر دیده شدن پوست های آسیب دیده در اثر نور خورشید و افزایش سن کمک شایانی می کند. همچنین استفاده از این مواد چربی بیش از حد پوست را نیز کنترل می کند. محصولی که در این جا می توانم به شما معرفی کنم و در ایران نیز موجود است، ژل دیفرین است. دیفرین نام تجاری آداپالن می باشد که یک رتینوئید بسیار قدرتمند است و برای پاکسازی پوست و رفع جوش و جوانسازی استفاده می شود. در یک مقاله ی جداگانه به طور کامل درباره ی خواص و ویژگی های این ماده صحبت خواهم کرد.

11.در کنار مشتقات ویتامین A از سرم ویتامین C ، نیاسینامید، روغن درخت چای و حتی ال-کارنیتین هم استفاده کنید تا ترشح چربی پوست بهتر کنترل شود.

12.میکرونیدلینگ یکی دیگر از روش هایی است که با تحریک ساخت کلاژن باعث می شود داربست های نگهدارنده منافذ قوی شوند و از پهن شدن منافذ جلوگیری می کند.

روتین پوستی برای صبح 

اما در انتها برای کوچک شدن منافذ و البته یکدست شدن ظاهر پوست روتین زیر را  برای صبح پیشنهاد می کنم:

1. استفاده از یک شوینده ی بسیار ملایم آبرسان در مرحله ی اول قدم بسیار خوبی است.
2. استفاده از سرم ویتامین سی که به ساخت کلاژن کمک شایانی می کند و باعث تنگ شدن منافذ می شود.
3. سپس استفاده از ضد آفتاب طیف گسترده . اگر ضد آفتاب شما دارای کمی نیاسینامید هم باشد، به دلیل کمک به کنترل سبوم پوست نتایج فوق العاده ای در انتظار پوست شما خواهد بود.

روتین پوستی برای شب

1. بازهم اولین قدم استفاده از یک شوینده ی ملایم خواهد بود. در این مرحله می توانید از شوینده ای که حاوی سالیسیلیک اسید می باشد استفاده کنید تا چربی اضافی داخل منافذ را به طور کامل پاکسازی کند.
2. سپس برای 5 تا شب در هفته از اعضای خانواده ی رتینوئید استفاده کنید. می توانید پس از این مرحله از سرم حاوی نیاسینامید هم استفاده کنید.
3. یکی دو شب در هفته لایه برداری شیمیایی انجام دهید. مثلا می توانید از سرم های حاوی گلیکولیک و یا لاکتیک اسید استفاده کنید.
4. سپس در مرحله ی آخر یک مرطوب کننده ی سبک استفاده کنید.

این روتین را به مدت چند ماه انجام دهید تا نتایج فوق العاده آن را هم بر روی کوچک شدن منافذ پوستتان ببنید و هم از یکدست و سفت شدن بافت پوستتان لذت ببرید.

• یادداشت اختصاصی صدای تجارت 

دکتر فرناز فضلعلی – از دوران نوجوانی با پوست صورتم مشکل داشتم. دوره های آکنه طولانی، التهاب و قرمزی پوست که اکثر شما به ویژه در دوران بلوغ آن را تجربه کرده اید. اما با گذشت زمان و کسب دانش متوجه شدم که باید تغییرات کوچکی را در برنامه ی روزانه مراقبت از پوستم ایجاد کنم. این تغییرات به گونه ای پوست من را تغییر داد تا امروزه بدون هیچ گونه کرم پوشاننده ای از خانه بیرون بروم. با من همراه باشید تا این تغییرات را با شما درمیان بگذارم:

پوست را قبل از خواب تمیز کنید

1. پوست را فقط یک بار آن هم قبل از خواب تمیز میکنم. خیلی از اطرافیانم از شنیدن این جمله من شوکه می شوند اما این جمله حقیقتی بود که برای داشتن پوستی ایده آل جواب داد. در ادامه مراقبت های پوستی، در انتهای روز پوست من چرب تر خواهد بود مخصوصا اگر در طول روز میکاپ کرده باشم، پس حتما نیاز به شسته شدن خواهد داشت. اما صبح بعد از بیدار شدن چربی خاصی روی پوستم نیست و ترجیح دادم آن را تمیز نکنم. پوست به طور طبیعی در طی شبانه روز خود را ترمیم می کند و من به این حقیقت دست یافتم که اگر بعد از بیدارشدن کمی آب خنک و بعد از آن از مرطوب کننده استفاده کنم، پوستی کاملا آماده و شاداب خواهم داشت و فراموش نکنیم در انتهای روز به منظور پاک کردن آلودگی ها از پوست، دوش بگیریم.

کرم ضد آفتاب؛ چتر حفاظتی پوست

2. در دوران کودکی مادرم اصرار به استفاده از ضد آفتاب داشت. همیشه 30 دقیقه قبل از بیرون رفتن باید پروسه ی زدن ضد آفتاب را طی می کردیم و صادقانه بگویم من از ضدآفتاب متنفر بودم. بنابراین در اوایل بزرگسالی خیلی کم از ضد آفتاب استفاده کردم و نتیجه آن داشتن پوستی ملتهب و دارای لک بود. اما زمانیکه به حوزه ی تحقیق و پژوهش در حوزه آرایشی و بهداشتی وارد شدم و متوجه شدم ضد آفتاب، چتر حفاظتی عظیمی برای پوست من است، شروع به استفاده از آن به صورت ناپیوسته کردم. پس از مدتی با تغییرات فوق العاده ای که پوست من داشت، شروع به استفاده دایمی کردم و الان با قطعیت می توانم به شما بگویم مهم ترین مساله در روتین پوستی شما ضد آفتاب است.

استفاده ی منظم از ماسک های پوستی

3. این قسمت یکی از محبوب ترین قسمت های روتین پوستی من است. استفاده ی منظم از ماسک های پوستی، شادابی عجیبی را به پوست من هدیه داد. زمانی که شما از ماسک های پوستی استفاده می کنید به نوعی هم مشکلات پوستی خود را درمان می کنید و هم از بروز خیلی از مشکلات پیشگیری می کنید. شما هم پوست خود را تمیز می کنید، هم اکتیوهای فوق العاده ای را به پوست خود وارد می کنید و هم رطوبت فوق العاده ای به پوست خود هدیه می دهید. ماسک ها با توجه به اجزای سازنده ی خود و روتین پوستی شما از هفته ای یک بار تا روزی یک بار قابل استفاده هستند. از ماسک استفاده کنید، سلفی بگیرید، کمی آب میوه بنوشید و در آرامش از این لحظات مراقبت از پوست خود لذت ببرید.

استفاده از محصولات دارای فرمول هایی ساده و طبیعی و بدون ایجاد حساسیت

4. راهکار بعدی که از لحاظ روانی تاثیر عمیقی بر شادابی پوستم گذاشت، توقف استفاده از محصولاتی بود که بر روی حیوانات تست شده است(کرولتی فری). این اتفاق باعث شد که 80 درصد برندهایی که همیشه در لیست من برای خرید بودند، کنار گذاشته شود و توانستم از مردابی که بیوتی بلاگرها و اینفلوئنسرها برای مصرف کنندگان می سازند، بیرون بیایم. در این زمینه با برندهایی آشنا شدم که خیلی معروف نبودند، قیمت هایی ارزان داشتند اما دارای فرمول هایی ساده و طبیعی و بدون ایجاد حساسیت بودند.

استفاده از دستمال های پا ک کننده را متوقف کنید

5. استفاده از دستمال های پاک کننده آرایش را متوقف کردم. باورکنید این دستمال ها برای سلامت پوستتان وحشتناک مضر هستند. از لحاظ علمی استفاده از این نوع دستمال ها همانند به رختخواب رفتن با آرایشی غلیظ است! البته در موارد ضروری مثلا بعد از ورزش و زمانی که امکان استحمام نیست، استفاده از این دستمال ها مشکلی ایجاد نمی کند. اما برای شستن صورتم در شب ابتدا از صابون صورت با Ph بالا و سپس تونر برای متعادل کردن Ph استفاده می کنم و یا از پاک کننده های مخصوص آرایش بهره میبرم. وقتی به طور منظم و با دقت اقدام به تمیز کردن صورتم کردم؛ به نوعی مانع رشد باکتری ها در زیر توده های انباشته شده ازچربی و کثیفی روی پوستم شدم و نتایج درخشان آن را مشاهده کردم. زمانی که شما صورتتان راپاک نمی کنید اجازه ی ساخت پلاک های چربی را روی پوست می دهید وپوست شما نمی تواند چربی، کلسترول، تری گلیسیرید و سایر مواد اضافی را بیرون بریزد. این مواد در زیر پوست شما تجمع پیداکرده و پلاک تشکیل می شود. در این شرایط محیط کاملا مناسب برای رشد باکتری هایی است که توانایی تولید آکنه دارند. در نتیجه پوست شروع به برونریزی توده های قرمز رنگ می کند. استفاده از دستمال های پاک کننده آرایش بر روی صورت می تواند به ساختار کلاژن و الاستین آسیب برساند و همانطور که می دانید این دو ماده باعث مستحکم شدن ساختار پوست می شوند و در صورت آسیب پوست ما شل و دچار چین و چروک می شود. پس لطفا همین الان دستمال های پاک کننده آرایش خود را دور بریزید. از سوی دیگر با این کار به جیبتان نیز کمک کرده اید زیر این دستمال ها با وجود این که یک بار مصرف هستند ولی قیمت بالایی دارند.
6. راهکار جذاب دیگری که می خواهم به شما معرفی کنم، دما درمانی است. این شیوه را نگارنده زمانی که شروع به تحقیق و پژوهش در حوزه آرایشی و بهداشتی کردم و به رویدادهای پشت پرده روتین های پوستی پی بردم، به روتین پوستی خود اضافه کردم و می توانم بگویم نتیجه فوق العاده بود.

مراقبت از پوست از طریق مراجعه کلینیک های تخصصی

این روش می تواند به طور خیلی ساده در خانه انجام شود، مثل این که شما قبل از قرار دادن ماسک بر روی پوست خود آن را در داخل یخچال های مخصوص مراقبت های پوستی و یا حتی در داخل یخچال های خانگی قرار دهید و یا از حوله های گرم برای پاک کردن آرایش خود استفاده کنید. می توانید به مراکز مراقبت های پوستی بروید و از روش های مختلفی که این روزها استفاده می شوند مانند هیدروفیشال، نور درمانی  (لایت تراپی) که با استفاده از لیزر انجام می شود، تکنولوژی های حرارتی مثل میکرو نیدلینگ استفاده کنید و اینجاست که می توان به ترکیب خارق العاده علم و دنیای مراقبت از پوست آفرین گفت. دوباره تکرار می کنم اگر به روش های خیلی پیچیده علاقه ای ندارید از ماسک های سرد یا گرم و یا حوله ای داغ که مورد توجه خیلی از بیوتی تراپیست ها است نیز استفاده کنید. لازم به ذکر است که استفاده از دما می تواند به افزایش نفوذ محصولات مراقبتی به پوست شما و واکنش بهتر پوست کمک کند.

مواد اولیه محصولات آرایشی را بشناسید

و در آخر از شما می خواهم که مواد اولیه مورد استفاده در صنعت آرایشی و بهداشتی را بشناسید تا در استفاده از آن ها به درستی عمل کنید. این راهکار به شما کمک می کند که مانع از ورود هر ماده ای به حریم پوست خود شوید. سعی کنید به علائم روی لیبل ها اشراف داشته شوید تا بتوانید هشدارها و چگونگی استفاده از آن ها را تشخیص دهید. من اعتقاد عمیق دارم که دانش قدرتمند است. به علم اعتماد کنید و پوست خود را در پناه آن قرار دهید.

• یادداشت اختصاصی صدای تجارت 

دکتر فرناز فضلعلی – آمارها حاکی است در سال 2016 مکمل های حاوی کلاژن 3.7 بیلیون دلار در آمریکا فروش داشته اند و به نظر می رسد این روند در سال 2025 به 6.63 بیلیون دلار برسد. این روزها استفاده از مکل های خوراکی به ویژه کلاژن بسیار ترند شده است. آمارها حاکی است در سال 2016 مکمل های حاوی کلاژن 3.7 بیلیون دلار در آمریکا فروش داشته اند و به نظر می رسد این روند در سال 2025 به 6.63 بیلیون دلار  برسد.

 خیلی از شما دوستان بارها این سوال را از من پرسیده اید که آیا این مکمل ها چروک ها را برطرف می کند و خصلت جوانسازی دارد؟ آیا همان طور که ادعا می شود این مکمل ها توان از بین بردن خطوط صورت، افزایش استحکام و کشسانی پوست صورت را دارد؟

به عنوان یک محقق با مدرک دکترای شیمی و طبق مطالعاتی که داشتم، در ادامه به سوالات مذکور پاسخ خواهم داد.

کلاژن چیست؟

کلاژن یک نوع پروتئین است که از ترکیب تعداد زیادی آمینو اسید که به صورت شیمیایی به هم پیوند خورده اند، ساخته شده است. کلاژن یکی از مهم ترین اجزا برای ماتریس خارج سلولی (ECM) محسوب می شود. به زبان ساده می توانیم بگوییم کلاژن درصد بالایی از گوشت پوست و  75 درصد وزن خشک پوست ما را تشکیل می دهد. این ماده سلول های شما در کنار هم قرار می دهد و انسجام می بخشد. کلاژن همچنین در استخوان ها، تاندون ها و بافت های بدن یافت می شود. در پوست شما کلاژن در لایه ی زیرین پوست به نام درم حضور دارد و کشسانی و قوام و استحکام پوست خود را مدیون کلاژن هستیم.

لازم به ذکر است کمیت کلاژن در پوست ما فوق العاده اهمیت دارد چراکه با بالارفتن سن، مقدار کلاژن پوست ما کاهش می یابد و طبق ارزیابی های انجام شده با گذشت هر سال، مقدار کلاژن یک درصد کاهش می یابد.

همچنین عوامل محیطی همانند نور خورشید و یا استعمال دخانیات برتخریب کلاژن پوست شما بسیار تاثیرگذار است. به همین دلیل است که قرار گرفتن در معرض نور خورشید، پوست را پیرتر نشان می دهد که راهکار جلوگیری از این عارضه، تداوم در استفاده  از ضد آفتاب است.

زمانی که مکمل های کلاژن را مصرف می کنیم، چه اتفاقی می افتد؟

مکمل های کلاژن ساز از منابع مختلفی مانند منابع دریایی ، فلس ماهی و یا حیوانی مانند گاو، خوک و یا سایر حیوانات به دست می آید. نوعی از کلاژن که حتما همه ی شما با آن آشنایی دارین همان ژلاتین معروف است که در صنایع غذایی و آرایشی به عنوان غلظت دهنده استفاده می شود که از گرم کردن کلاژن و تبدیل شدن آن به ژل ایجاد می شود  و در دمای اتاق به شکل جامد پودری است.

به صورت تکنیکال خوردن مکمل کلاژن، مصالح لازم برای تولید بیش تر کلاژن را در اختیار سلول های بدن قرار می دهد. اما متاسفانه ما کنترل خیلی کمی بر روی واکنش هایی که در بدنمان اتفاق می افتد داریم. مثلا خوردن حجم زیادی از گیاهان به این معنی نیست که در نهایت سبز می شویم و قادر به فتوسنتز خواهیم بود!

همان طور که در بالا گفتم کلاژن پروتئنینی است که از تعداد زیادی آمینو اسید ساخته شده است و در معده و روده ی کوچک یک سری آنزیم وجود دارد که مولکول کلاژن را به قطعات کوچکتری تبدیل می کند و این قطعات جذب بدن خواهند شد. پس در بیشتر مواقع زمانی که شما پروتئین مصرف می کنید، پروتئین هابه قطعات کوچک تر تبدیل می شوند و بدن قادر به تشخیص این که شما کدام پروتئین را مصرف کرده بودید، نخواهد بود. اما کلاژن یک آمینواسید بسیار ویژه درون خود به نام هیدروکسی پرولین دارد. در انسان ها هیدروکسی پرولین فقط در کلاژن وجود دارد. بنابراین وقتی کلاژن می خورید، هیدروکسی پرولین در خونتان پدیدار می شود و بدنتان تشخیص می دهد که شما کلاژن مصرف کرده اید.

حال این سوال مطرح می شود که آیا این مقدار توان تاثیر گذاری دارد؟

به سراغ شواهد حاصل از تحقیقات برویم:

تحقیقات نشان داده که مصرف کلاژن خوراکی باعث پیشرفت پوست در موش و حتی خوک شده است. همچنین برخی از تحقیقات ثابت کرده اند که بعد از مصرف کلاژن در انسان ها، آمینواسید هیدروکسی پرولین در خون دیده شده است. در مطالعات بالینی انجام شده دیده شد که افزایش این ماده سبب تسریع در روند گردش سلولی و تولید بیش تر هیالورونیک اسید، ماده ی مهم دیگر موجود در درم می شود، که برای داشتن پوست بی چروک و درخشان بسیار مهم است، اما این مطالعات به ما مطلبی در مورد اینکه آیا کلاژن های هیدرولیز شده در غلظت کافی از خون به پوست می رسند و واقعاً کاری انجام می دهند، عنوان نکرده است. در صورتیکه این مطالعات برای دانستن این که آیا مکمل های کلاژن واقعا تاثیر گذاتر هستند، ضروری است.

آیا این مکمل ها در انسان ها موثر هستند؟ با هم یک سری تحقیقاتی که اخیرا در این زمینه  انجام شده است را مرور می کنیم.

یکی از کارخانه های تولید مکمل تحقیقاتی را بر روی تعدادی داوطلب انجام داد و به هر کدام روزانه 5 گرم کلاژن هیدرولیز شده از غضروف ماهی را به همراه سایر ویتامین ها و مواد معدنی برای مصرف ارایه کرد. پس از 60 روز، خشکی، چین و چروک و عمق چین بینی(این شیار بین بینی و گونه شماست) بهبود یافت و بعد از 12 هفته تراکم کلاژن و استحکام پوست نیز بهبود یافت. اما اکثر بخش‌های این تحقیق از کنترل دارونما استفاده نمی‌کردند، بنابراین آنقدر قابل اعتماد نیست، و البته موضوع سوگیری نیز وجود دارد(توجه کنید که این تحقیق توسط تولید کنندگان مکمل انجام شده است.)

در مطالعه ی دیگری که انجام شد داوطلبان روزانه 2.5 گرم پپتید کلاژن ویا دارونما برای 8 هفته دریافت کردند. بهبود در چین و چروک چشم و همچنین محتوای پروکلاژن و الاستین درم مشاهده شد. این تحقیق به صورت مستقل توسط دانشگاه انجام شد. همین مکمل چهار هفته پس از توقف مصرف مکمل توسط داوطلبان، خاصیت ارتجاعی پوست را بهبود بخشید.

طبق آزمایش‌های کنترل‌شده دارونما که توسط سازنده انجام شد، ۱۰ گرم مکمل پپتید کلاژن روزانه باعث بهبود آبرسانی پوست پس از هشت هفته و افزایش تراکم و کاهش تکه تکه شدن کلاژن در درم پس از چهار هفته شد.

در مطالعه ی دیگری که بر روی 33 زن ژاپنی انجام شد، روزانه 10 گرم کلاژن ماهی هیدرولیز شده برای 8 هفته مصرف شد. نتایج نشان داد که در انتهای دوره ی مصرف 12 درصد رطوبت پوست افزایش پیدا کرد. در گروه دیگر مشابه گروه که کلاژن هیدرولیز شده خوک مصرف کردند، پیشرف تاثیرگذار بر روی پوست بسیار محسوس تر بود.

درباره ی تاثیر کلاژن هیدرولیز شده بر روی سلولیت، مطالعات بسیار کمی انجام شده است. در یک مطالعه روزانه دو و نیم گرم کلاژن هیدرولیز شده خوک و یا گاو را مصرف کردند و بعد از 180 روز مشاهده شد که پوست به ویژه در نواحی حاوی سلولیت سفت تر شده و تغییرات قابل توجهی صورت گرفته است. اما نکته ی جالب در این تحقیق این بود که در کسانی نتایج اثربخش بود که BMI (شاخص توده بدن) کمتر از 25 داشتند  و کسانی که مقادیر BMI بالاتری داشتند، هیچ تغییر و پیشرفتی را مشاهده نکردند.

اما لطفا کمی صبر کنید:

ممکن است با خواندن توضیحات بالا به این نتیجه برسید که باید سریعا مکمل های خوراکی کلاژن را خریداری کرده و به سرعت مصرف کنید.  اما قبل از آن که مقادیر بالایی از پول خود را هزینه کنید باید نکاتی را عنوان کنم تا با یکسری حقایق ناخوشایند آشنا شوید.

نخستین حقیقت به این موضوع برمی گردد که شما زمانی که کلاژن خوراکی مصرف می کنید معمولا همراه با سایر ویتامین ها و مواد معدنی است. به همین دلیل به طور قطع نمی توان گفت که فقط با مصرف کلاژن پوست روند بهبودی طی شده و یا تاثیر کلاژن بیشتر از سایر مواد بوده است. همچنین برای ارزیابی تاثیر کلاژن باید سایر عوامل در حین مصرف کلاژن همچون خواب کافی، نوشیدن مقدار آب لازم و یا حفاظت در برابر نور آفتاب را در نظر گرفت.

به طور کلی تحقیق درباره ی کلاژن کمی پیچیده است زیرا حداقل 28 نوع کلاژن وجود دارد و همچنین کلاژن پروتئینی است که از هزاران آمینو اسید تشکیل شده است. معمولا شرکت های تحقیق کننده از محصولی که حاوی کلاژن هیدرولیز شده و یا شکسته شده است، استفاده می کنند. مولکول بزرگ کلاژن را شبیه رشته ای در نظر بگیرید که از هزاران آمینو اسید در کنار هم تشکیل شده است و آنزیم ها را همانند قیچی در نظر بگیرید. تصور کنید که از این مولکول بزرگ چندین مولکول با طول های متفاوت می توان به دست آورد؟ کلاژن های هیدرولیز شده به دلیل همین فرآیند، در مقایسه با ژلاتین که یک پروتئین بسیار بزرگ است، وزن کمی دارند. بنابراین به سادگی در آب حل می شوند و برخلاف ژلاتین در دمای اتاق ژل نمی شوند و به همان شکل مایع خود باقی می مانند. این کلاژن ها را می توان به نوشیدنی ها و مکمل ها اضافه کرد، کلاژن هایی که پس از طی فرآیند آماده سازی به پپتایدهای بایواکتیو تبدیل شده اند که  دراین میان کلاژن های دو پپتایدی (CDP) یعنی کلاژن حاوی دو آمینو اسید و کلاژن های سه پپتایدی (CTP) یعنی کلاژن حاوی سه آمینو اسید بالاترین میزان جذب پس از مصرف خوراکی را داشته و می توانند وارد جریان خون شوند و به ارتقای سلامت پوست کمک کنند.

مطالعات اختصاصی اندکی بر روی این نوع کلاژن های هیدرولیز شده انجام شده است که مثلا در یک مطالعه نشان داده شد که اگر شما روزانه سه گرم CTP مصرف کنید و در کنار آن از درمان های پوستی مانند نوردرمانی استفاده کنید، نتایج خیلی بهتری برای پوست در زمینه رطوبت رسانی، الاستیستیته و همچنین کاهش آب ترانس اپیدرمال خواهد داشت. در مقایسه درمان پلاسییبو که فقط از لیزر درمانی استفاده شده بود، نتیجه خیلی چشمگیر نبود.

در یک تحقیق دیگر روزانه از 3 گرم CTP به همراه ویتامین سی خوراکی  برای 12 هفته استفاده شد. افرادی که در این مطالعه تحت درمان بودند، هیچ درمان پزشکی دیگری استفاده نکردند و در انتها از لحاظ رطوبت رسانی و افزایش الاستیسیته بین گروهی که CTP را به همراه ویتامین C  مصرف کردند و گروهی که CTP را به تنهایی مصرف کردند نبود و این نشان داد که CTP به تنهایی و بدون کمک عامل دیگری می تواند پیشرفت خوبی را حاصل کند.

در آزمایش دیگری  که برای بررسی ضد چروک بودن کلاژن  بر روی 85 زن بین سنین 25 تا 75 انجام شد و این گروه روزانه دوزهای مختلف CDP را مصرف کردند. نتایج بیانگر این بودند که در دوزهای بالاتر با افزایش رطوبت پوست عمق چروک ها کم می شود و در دوزهای خیلی پایین هیچ پیشرفتی در زمینه از بین بردن چروک ها دیده نشد.

در این جا نتیجه ای که حاصل شد این بود که علاوه بر اینکه نوع کلاژن مصرفی بسیار اهمیت دارد، میزان غلظت مصرفی هم بسیار حائز اهمیت است و در دی پپتیدها ثابت شده است که مقادیر بالا تاثیر فوق العاده ای خواهد داشت.

نتایج نهایی:

موضوع مصرف مکمل های کلاژن واقعا موضوع بحث برانگیزی است، اما همیشه این نکته را به یاد داشته باشید، نتایجی که یک شرکت درباره مکمل کلاژن خود منتشر می کند، ممکن است درباره ی مکملی که شما مصرف می کنید صدق نکند. زیرا در مکمل های کلاژن مورد استفاده، کلاژن های هیدرولیز شده از لحاظ نوع و غلظت استفاده شده شبیه به هم نیستند و هیچ استاندارد و نظارت خاصی بر این موضع متاسفانه وجود ندارد.

بر روی تعداد محدودی از مکمل های کلاژن تحقیقات انجام شده است و این مکمل ها می توانند بسیار متنوع باشند. همچنین تحقیقات انجام شده افزایش تولید کلاژن را نشان نداده اند بلکه بهتر شدن حال پوست را از طریق افزایش تولید هیالورونیک اسید، الاستین و یا به طور مستقیم از طریق تغییر در رژیم غذایی مثلا نوشیدن آب بیش تر، ثابت کرده اند. همچنین در خیلی از موارد مکمل ها همراه با سایر ویتامین ها، مواد معدنی و .. هستند که تفکیک تاثیر جداگانه ی هر کدام از این مواد و توضیح چگونگی همکاری با یکدیگر معمولا کار پیچیده ای است.

همچنین خیلی از تحقیقات انجام شده توسط شرکت های تولید کننده است، به همین دلیل ممکن است داده ها برای فروش بیشتر کمی دستکاری شوند.

در استفاده از مکمل های بدون نسخه دقت کنید و سعی کنید که قبل از خرید درباره ی نوع کلاژن و غلظت آن اطلاعاتی را به دست آورید یا مکملی را مصرف کنید که پزشک شما تایید کنید.  و این نکته را به یاد داشته باشید که به دلیل فقدان تحقیقات مناسب در این زمینه هیچ غلظت بهینه ای برای مصرف وجود ندارد و می توان گفت ممکن است مکملی که استفاده می کنید روی شما فوق العاده جواب بدهد ولی مکملی که دوستتان مصرف می کنند هیچ نتیجه ی خوبی برای پوست آن ها  به ارمغان نیاورد.

با این اوصاف می توان نتیجه گرفت: مکمل‌های کلاژن بسیار امیدوارکننده هستند و می‌توانند به طور بالقوه کار کنند، اما مطالعات انجام گرفته تاثیر 100 درصد را نشان نمی دهند و لطفا انتظار نتایج خارق العاده و غیر عادی نداشته باشید.

اگر بودجه کافی دارید، استفاده از مکمل های کلاژن در صورت نداشتن آلرژی و اگزما هیچ ضرری ندارد و می تواند فواید خیلی خوبی هم داشته باشد. اما اگر می خواهید در هزنیه ها صرفه جویی کنید من می توانم راه های مطمئن تری برای تحریک تولید کلاژن را به شما معرفی کنم.

راهکارهای مطمئن برای مراقبت از پوست 

1. جلوگیری از تخریب کلاژن در وهله ی اول بسیار ساده تر است. سعی کنید هر روز از ضد آفتاب با طیف گسترده و یا مقاوم در برابر UVA استفاده کنید. در یکی از مطالعات انجام شده دیده شده است که کلاژن با حدود یک دهم درصد از نور خورشید که برای آفتاب سوختگی لازم است، کاملا تخریب می شود. پس به یاد داشته باشید که فقط سوختگی به این معنی نیست که پوست شما آسیب دیده است.
2. ویتامین C به عنوان یک آنتی اکسیدان عالی برای جذب رادیکال های آزاد که باعث آسیب نور خورشید می شوند می تواند بسیار مقتدر عمل کند و در عین حال باعث افزایش تولید کلاژن می شود.
3. مشتقات ویتامین A که بانام رتینوئید شناخته می شود، به عنوان شاه کلید تحریک تولید کلاژن در این لیست قرار می گیرد. در بین مشتقات ترتینوئین جایگاه ویژه ای در این سمت خواهد داشت.
4. در مطالعات اخیر گلیکولیک اسید به عنوان یکی دیگر از عوامل موثر در تولید کلاژن معرفی شده است.
5. اگر به دنبال نتیج بیشتری هستید، لایه برداری شیمیایی می تواند بسیار موثر باشد. لیزر و نوردرمانی هم نتایج فوق العاده ای خواهند داشت.
6. اگر به دنبال انجام کارهای ابتدایی هستید و خیلی حوصله ی درمان های پیچیده را ندارید، به رطوبت پوست خود توجه کنید. پوست کم آب یکی از رایج ترین دلایل برای پوست هایی است که همیشه خسته به نظر می رسند. به دنبال آبرسان و مرطوب کننده ها یی باشید که به پوست شما توان برای نگهداری مولکول های آب بدهد. برای مثال استفاده از هیالورونیک اسید و گلیسرین پوست شما را از آب غنی و چروک های شما را ناپدید می کند.

• مطالب مرتبط با “کلاژن” در یادداشت های بعدی ادامه دارد.