*یادداشت اختصاصی صدای تجارت

دکتر فرناز فضلعلی– هر کدام از ما با هدف خاصی به سراغ خرید محصولات مراقبت پوستی می رویم. ممکن است هدف شما از بین بردن لک های مزاحم، درمان آکنه و یا در بیشتر مواقع محو نشانه های پیری باشد. برای هر کدام از این اهداف، مواد موثر و یا اکتیوهای خاصی در محصولات پوستی استفاده می شود که برای اثربخش بودنشان باید شناخت کافی از آن ها داشت.

در این مقاله همراه با من دکتر فرناز فضلعلی فارغ التحصیل از دانشگاه تربیت مدرس و پژوهشگر حوزه شیمی محصولات آرایشی و بهداشتی باشید، تا مواد موثر مورد نیاز برای هر هدف مراقبتی از پوست را بشناسیم و بهترین انتخاب را داشته باشیم.

۱- آکنه

آکنه را همه ما در طی زندگی تجربه کرده ایم و همواره به دنبال راه های درمانی مختلفی بوده ایم تا زودتر نتیجه  بگیریم. طی مطالعه ای که سال ها بر روی این عارضه داشتم و برحسب نتایج به دست آمده از آزمایش و مصرف ماده های موثر در مصرف کنندگان، به سه ماده ی موثر در درمان آکنه رسیدم که آن ها را با شما به اشتراک می گذارم.

رتینوئید

رتینوئید در رتبه ی نخست قرار دارد که کلید طلایی در درمان آکنه و جوان سازی پوست با افزایش گردش سلولی و کنترل چربی پوست به شمار می رود.

آزلائیک اسید

ماده ی موثر بعدی در درمان آکنه آزلائیک اسید است. این ماده از یک طرف آکنه را درمان می کند و از طرف دیگر در کاهش التهاب و قرمزی تاثیرگذار است. نکته ی مهم در ارتباط با آزلائیک اسید این است که این ماده همکاری بسیار خوبی با رتینوئیدها دارد و در کنار هم عملکرد فوق العاده ای را از خود برجای می گذارد. برای رسیدن به بهترین نتیجه بهتر است مصرف آزلائیک اسید به روتین صبح اختصاص یابد و محصولات حاوی رتینوئید در شب و بدون حضور نور مصرف شوند.

بنزوئیل پروکساید

سومین ماده ی موثر در درمان آکنه بنزوئیل پروکساید است. البته بهتر است از این ماده برای درمان هدفمند استفاده شود، یعنی به صورت نقطه ای بر روی نقاط هدف قرار داده شود و توجه شود که میزان مناسب این ماده در محصول مراقبتی شما باید حدود ۲.۵ تا ۳ درصد باشد.

سایر مواد موثر در درمان آکنه

مواد موثر دیگری نیز همچون نیاسینامید، سالیسلیک اسید، باکوچیول و… در درمان آکنه استفاده می شوند که می توانند در درمان این بیماری پوستی تاثیر گذار باشد. اما توصیه من این است که اگر وقت و پول زیادی برای خرید محصولات متنوع ندارید، سعی کنید حتما یکی از مواد موثری که معرفی شد در ترکیب محصول شما باشد.

۲- پیری پوست

همه ی ما به دنبال موادی هستیم که نشانه های پیری را از چهره محو کند، در این قسمت به معرفی مواد موثری که  به کاهش نشانه های پیری کمک شایانی می کنند و به عبارت دیگر ضد پیری هستند می پردازیم.

ضد آفتاب

بارها در یادداشت های مختلف بر این موضوع تاکید کرده ام که استفاده از ضد آفتاب بهترین راه پیشگیری پیری پوست است. زیرا در جواب این سوال که دلیل پیری پوست چه است، می توان با اطمینان گفت 90 درصد به دلیل نور UV و تابش نور خورشید است. پس هیچ وقت و تحت هیچ شرایطی سپر دفاعی خود را زمین نگذارید.

رتینوئیدها؛ موثرترین ترکیب مراقبت پوست

رتبه ی بعدی مواد موثر در درمان نشانه های پیری باز هم به خانوادی رتینوئیدها تعلق دارد. اهمیت این مواد به حدی است که اگر شما فقط قدرت خرید یک محصول مراقبت از پوست را داشته باشید؛ من بدون تردید به شما محصولی که یکی از اعضای خانواده ی رتینوئید در آن باشد، پیشنهاد می کنم.

معجزه ویتامین C

سومین اکتیو فوق العاده در پیشگیری و درمان علائم پیری ویتامین C است. بر این نکته تاکید دارم که افزودن کمی ویتامین C به روتین مراقبت پوست در کنار رتینوئید می تواند نتایج چشمگیری به بار آورد. سرم ویتامین C را صبح استفاده کنید تا پوستتان را روشن و تولید کلاژن در پوست شما را افزایش دهد.

ترکیب کرم ضد آفتاب، ویتامین  C و B

استفاده از ضد آفتاب به طور روزانه و استفاده از محصولاتی که حاوی رتینوئید است در کنار سرم ویتامین C می تواند یک کوکتل قدرتمند در درمان پیری باشد.

البته برای کامل شدن این کوکتل به شما ویتامین B3 نیز پیشنهاد می کنم. استفاده از نیاسینامید می تواند کلکسیون ویتامین های شما را کامل کند. کمی فکر کنید، آیا می شود ویتامین A (رتینوئید) در کنار ویتامین C و ویتامین B(نیاسینامید) نتیجه بدی به همراه داشته باشد؟

 

۳- لک های صورت

لک های صورت مساله ی بعدی آزاردهنده در پوست است. میلیون ها انسان در سراسر جهان از حضور لک ها در صورت خود آزار می بینند و به دنبال راه های مختلف درمان هستند. قبل از معرفی مواد اولیه مورد نیاز برای درمان لک باز هم تاکید می کنم مهم ترین عامل برای پیشگیری از لک و نامحسوس شدن علائم پیری پوست استفاده از ضد آفتاب می شود.

رتینوئید

رتبه ی اول در درمان لک های صورت به خانواده ی عزیز و پرقدرت رتینوئید تعلق می گیرد. رتینوئید می تواند بر تمام سلول های پوستی مانند کراتینوسایت و ملانوسیت ها و حتی فیبروپلاست ها تاثیر بگذارد و از تولید بیش از حد ملانین جلوگیری کند.

 

ماده های موثر در تولید ملانین

در دومین مرتبه من اکتیوهایی را ترجیح می دهم که به نوعی سرکوب گر تولید ملانین زیاد هستند. مثلا هیدروکینون و آزلائیک اسید موادی موثر در درمان لک هستند. در مراتب بعدی می توان به کوجیک اسید و ترانگزامیک اسید اشاره کرد.

و بازهم جادوی ویتامین C و کرم ضدآفتاب

در مرحله ی بعدی ویتامین C انتخاب من خواهد بود. ویتامین سی در کنار ضد آفتاب می تواند بزرگترین سپر دفاعی برای شما در برابر عوامل تحریک کننده ظهور لک و کاهش لک های ایجاد شده باشد.

درباره ی ویتامین C دقت کنید که معمولا اسکوربیک اسید ناپایدار است و تحت شرایط محیطی پایداری و اثر خود را از دست خواهد داد و بیشتر سراغ محصولاتی بروید که از مشتقات ویتامین  C مانند آسکوربیل گلوکوزاید، منیزیم آسکوربیل فسفات، سدیم آسکوربیل فسفات و یا تری اتیل اسکوربیل استفاده شده است. این ها پایدارتر هستند و به سادگی اثر خود را از دست نمی دهند. این مواد از لحاظ فرموله شدن بسیار انعطاف پذیر هستند و می توانند در کنار سایر اکتیوها به سادگی فرموله شوند.

 

۴- قرمزی پوست

مساله ی بعدی که می خواهم درباره ی آن صحبت کنیم، قرمزی ناخوشایند پوست است. این مشکل می تواند بعد از آکنه های طولانی و یا رزاسه به وجود بیاید و از نظر ظاهری مطلوب اشخاص نیست. در ادامه به سه ماده ی موثری که بیشترین تاثیرپذیری در درمان قرمزی پوست از خود نشان می دهند، اشاره شده است.

آزلائیک اسید و نیاسینامید

رتبه ی اول به آزلائیک اسید اختصاص دارد. این ماده به عنوان یک ضد التهاب و ضد قرمزی قوی عمل می کند. در این مرحله کمی نیاسینامید را هم توصیه می کنم. نیاسینامید توانایی تعمیر سَد دفاعی را دارد. همان طور که می دانید آسیب سد دفاعی پوست یکی از عوامل التهاب و قرمزی پوست است. نیاسینامید در عین حال یک ضد التهاب بسیار خوب نیز به شمار می رود و به خوبی شایسته ی قرار گرفتن در رتبه ی دوم است.

رتینوئید

این ماده ی جادویی همه ی خصلت های خوب را همراه خود دارد. گاهی اوقات قرمزی و التهاب پوست به دلیل افزایش سن ایجاد می شود و نیاز به تقویت درم(لایه میانی پوست) احساس می شود. پس استفاده ی مناسب از رتینوئید هم درم شما را قوی تر می کند و هم به کاهش التهاب کمک شایانی می کند.

پس در نظر داشته باشید برای کاهش التهاب و قرمزی پوست می توانید از محصولاتی که حاوی آزلائیک اسید، نیاسینامید و کمی رتینوئید هستند استفاده کنید و به طرز شگفت آوری از التهاب پوست خود بکاهید.

درمان هدفمند

باز هم تاکید می کنم که برای درمان بیماری های پوست خود باید در ابتدا مشکل و هدف درمانی پوست خود را دقیقا بیابید و سپس با توجه به هدف درمانی مواد موثر در درمان خود را مشخص کنید. این رویه را در پیش بگیرید و سپس به دنبال خرید محصولاتی باشید که مواد موثر مورد نیاز شما در ترکیبات آن باشد. این انتخاب هدفمند باعث می شوند شما با صرف هزینه ی کمتر در کوتاه ترین زمان ممکن به بهترین نتیجه دست پیدا کنید.

دکتر فرناز فضلعلی– در این یادداشت می خواهم درباره ی مشکلی صحبت کنم که اکثر مردم از آن رنج می برند و بخش وسیعی از سوالاتی که از من پرسیده می شود در ارتباط با این موضوع است که راه های رهایی از آکنه چیست؟

همه حداقل در یک بازه ی زمانی کوتاه از آکنه رنج برده ایم و ممکن است این عارضه هنوز هم ادامه داشته باشد. پس در این مقاله همراه من باشید تا دلایل ایجاد آکنه و نحوه ی درمان آن را بررسی کنیم. با یادگیری دلایل ایجاد آکنه و چگونگی درمان در دام تبلیغات زیبایی و ترندها نخواهید افتاد و کنترل درمان پوست خود را در دست خواهید گرفت.

چربی

اولین دلیل ایجاد آکنه تولید چربی است. با شروع دوران بلوغ غدد ترشح کننده هورمون ها فعال می شوند و تستوسترون و سایر آندروژن ها به میزان زیاد ترشح می شوند. ترشح این هورمون ها بر روی غدد ترشح کننده چربی، اثر می گذارد و باعث فعالیت بیشتر این غده ها و تولید بیش تر چربی یا همان سبوم می شود. تولید بیش از حد سبوم اولین قدم در مسیر بروز آکنه است.

به عنوان مثال در سندرم تخمدان پلی کیستیک که یک اختلال هورمونی شایع است به دلیل افزایش تولید آندروژن، فعالیت غدد تولید سبوم افزایش می یابد و به همین دلیل در این اختلالات بروز آکنه بسیار مشاهده می شود.

در مرحله ی بعد از تولید سبوم، این چربی های اضافه باعث مسدود شدن منافذ پوست می شوند. از سوی دیگر افزایش سبوم باعث انسجام بیش تر کراتینوسیت ها یاهمان سلول های پوست می شوند. به هر میزان که سطحی ترین لایه ی پوست دارای سلول های بهم چسبیده با انسجام بیش تری باشد، پوسته ریزی سلول ها کم تر و گرفتگی منافذ بیش تر خواهد بود.

باکتری ها

در مرحله ی بعدی باکتری ها هم دلیل برای بروز آکنه خواهند بود. روی پوست همه ی ما باکتری هایی زندگی می کنند که به خودی خود باعث ایجاد آکنه نمی شوند. اما در برخی افراد که سبوم به صورت طوفانی ترشح می شود و کراتینوسایت ها انسجام بیشتری دارند و منافذ مسدود می شوند، باکتری ها می توانند مشکل ساز شوند. مثلا باکتری پروپیونی آکنه در منافذ مسدود زندگی می کند و از سبوم به عنوان سوخت مورد نیاز استفاده می کند و در اینجا التهاب ایجاد می شود. سیستم ایمنی بدن ما متوجه حضور باکتری ها در منافذ و مصرف سبوم توسط آن ها می شود درنتیجه میلیون ها موج التهابی صادر می کند.

پس به طور کلی می توان گفت در بروز آکنه در نتیجه اختلالات هورمونی، ترشح سبوم افزایش می یابد و منافذ بسته می شوند. همچنین در اثر ترشح بالای سبوم چسب بین سلول های پوستی محکم تر می شود و بسته شدن منافذ و سپس رشد غیر طبیعی باکتری ها و درنهایت التهاب را خواهیم داشت.

راه های درمان

برای درمان آکنه باید دقت کنید که ماده ی موثر و درمانی را انتخاب کنیم که یکی از این مراحل را متوقف کند. برای مثال انتظار نداشته باشید که با مصرف هیالورونیک اسید آکنه های خود را درمان کنید، زیرا استعمال این ماده ی موثر هیچ گونه درمانی برای آکنه نخواهد داشت.

پس انتخاب ماده ی موثر مناسب می تواند باعث توقف یکی از مراحل بروز آکنه باشد.

نیاسینامید، روغن درخت چای و راکوتان

انتخاب ماده ی موثر برای توقف قطعی تولید سبوم سخت است. زیرا این فرآیند به دلیل دخالت هورمون ها بسیار پیچیده است. اما می توان گفت یکی از مواد موثر مناسب برای متعادل کردن ترشح سبوم، نیاسینامید است. البته لازم به ذکر است که نیاسنامید ممکن است در بعضی افراد تولید سبوم را کاهش دهد و در بعضی دیگر اثری نداشته باشد. دیگر ماده ی موثر در متعادل کردن ترشح چربی روغن درخت چای است.  پس دو ماده ای که برای کاهش تولید سبوم به صورت موضعی به شما پیشنهاد می کنم؛ نیاسینامید و روغن درخت چای است.

همچنین برای کاهش سبوم از راکوتان (ایزوترتینوئین) هم می توان استفاده کرد که نیاز به نسخه پزشک دارد و به صورت قرص مصرف می شود.

سالیسیلیک اسید

ماده ی موثر بعدی سالیسیلیک اسید است. سالیسیلیک اسید به منافذ شما نفوذ می کند و منافذ را از شر چربی های اضافی خلاص می کند اما بر روی کمتر شدن ترشح چربی اثری ندارد.

از شستن بیش از حد و اسکراب کردن پوست خود دوری کنید. زیرا سیستم طبیعی دفاع بدن و پوست در برابر خشکی و آسیب زیاد ترشح بیش تر سبوم خواهد بود.

پرهیز از مصرف تونرها و محلول های بر پایه الکل

از تونرها و محلول های قابض که بر پایه الکل است، اجتناب کنید. این ترکیبات التهاب ایجاد می کنند و ترشح چربی پوست را افزایش می دهند.

برای درمان انسداد منافذ پوست خوشبختانه انتخاب های بسیار بیشتری وجود دارد.

رتینوئید

اولین و بهترین ماده ای که در اینجا می توان پیشنهاد داد خانواده ی محبوب رتینوئید است. اعضای خانواده ی رتینوئید می توانند انسجام بین سلول های مرده پوست را کاهش دهند و با افزایش پوسته ریزی از روی هم تلنبار شدن سلول ها و در نتیجه مسدود شدن منافذ جلوگیری کنند. از سوی دیگر رتینوئیدها در کاهش التهاب اثرگذاری خوبی دارند. درحقیقت رتینوئیدها موادی چند کاربردی هستند و در درمان آکنه هم از طرق های مختلف می توانند مانع از بروز آکنه شوند. درباره ی رتینوئیدها این موضوع را در نظر داشته باشید که این مواد به علت افزایش در سرعت گردش سلولی، پوسته ریزی لایه ی شاخی را افزایش می دهند و پوسته پوسته شدن و تحریکات پوستی فقط تا مدتی ممکن است شما را آزار بدهند. بعد از مدتی که پوست به این سرعت گردش سلولی عادت می کند، پوسته ریزی و تحریکات و خشکی پوست هم متوقف خواهد شد.

مواد بعدی در درمان انسداد منافذ شامل گلیکولیک اسید( آلفا هیدروکسی اسید) و سالیسلیک اسید (بتا هیدروکسی اسید) است. از سایر آلفا هیدروکسی اسیدها مانند مندلیک اسید و لاکتیک اسید هم می توان برای این کار استفاده کرد.

برای مرحله ی از بین بردن باکتری ها نیز مواد موثر مخصوصی وجود دارد. بعضی از آن ها قابل استفاده به صورت موضعی و بعضی دیگر برای استفاده خوراکی هستند. استفاده از سالیسیلیک اسید علاوه بر کمک به رفع انسداد منافذ می تواند مانع رشد باکتری ها نیز شود.

ماده ی موثر بعدی بنزوئیل پروکساید  می باشد که به صورت موضعی در درمان آکنه استفاده می شود و بهتر است به صورت هدفمند بر روی نقاطی که دارای جوش هستند قرار داده شود. پس از استفاده از این ماده امکان لکه دار شدن لباس و حوله و وسایل شخصی شما وجود دارد اما نتیجه ای که خواهید دید ارزش این خسارت ها را دارد.  خاصیت آنتی باکتریال بنزوئیل پروکساید به قدری بالاست که تقریبا می توان گفت هیچ باکتری توان مقاومت در برابر این ماده را ندارد. البته تمام اسیدهایی که در بالا نام بردیم مانند سالیسیلیک اسید، گلیکولیک اسید و آزلائیک اسید نیز تا حدودی خاصیت آنتی باکتریال دارند و می توانند در نابودی باکتری های موجود در منافذ کمک بزرگی کنند.

نیاسینامید

اگر آکنه ی شما در مرحله ی التهاب باشد برای درمان آن چه می توان کرد؟ در این مرحله من به شما نیاسینامید را پیشنهاد می دهم. نیاسینامید ماده ی ضد التهابی بسیار قوی و ضد قرمزی می باشد. بعضی از افراد زردچوبه را هم پیشنهاد می دهند. می توانم بگویم زردچوبه هم خاصیت ضد التهاب دارد و بر روی بعضی  افراد نه همه ی افراد تاثیرگذاری خوبی نشان داده است. در آسیا این ماده محبوبیت خیلی زیادی دارد و این روزها تحقیقات نشان داده است که این ماده خاصیت ضد باکتریایی، ضد التهاب و ضد آکنه را همراه با هم دارد و می تواند در محصولات پوستی نتایج فوق العاده ای را به بار بیاورد. ماده ی بعدی باز هم رتینوئید است که می توان گفت ضد التهاب خوبی فوق العاده ای است.

 

5 درمانگر اثرگذار در درمان آکنه

در پایان این نوشتار به طور خلاصه می توان گفت که برای رفع آکنه های معمول می توانید از ماده هایی هچون رتینوئید، سالیسیلیک اسید، بنزوئیل پروکساید و آزلائیک اسید بهره برد.